دستگاه کنترل بازرسی ایکس ری چیست؟ آشنایی کامل با عملکرد، اجزا و کاربردها
دستگاه کنترل بازرسی ایکس ری یکی از مهم‌ترین ابزارهای امنیتی برای بررسی محتویات چمدان، کیف، بسته و سایر اشیای همراه افراد در مکان‌هایی مانند فرودگاه‌ها، سازمان‌های امنیتی و… است.
فهرست مطالب
مقدمه:
دستگاه ایکس ری، دستگاه بازرسی ایکس ری، گیت ایکس ری، اسکنر اشعه ایکس
دستگاه کنترل بازرسی ایکس ری یکی از مهم‌ترین ابزارهای امنیتی برای بررسی محتویات چمدان، کیف، بسته و سایر اشیای همراه افراد در مکان‌هایی مانند فرودگاه‌ها، سازمان‌های امنیتی و… است. اگر تا به حال از گیت‌های فرودگاه عبور کرده باشید، حتماً این دستگاه‌ها را دیده‌اید؛ جایی که تمام وسایل مسافران از روی نوار نقاله عبور داده شده و اپراتور از طریق مانیتور، تصاویر محتویات داخل آن‌ها را بررسی می‌کند.
دستگاه ایکس ری چیست و چگونه کار می‌کند؟
دستگاه ایکس ری یا اسکنر اشعه ایکس، ابزاری است که با استفاده از اشعه ایکس، اجسام درون کیف و چمدان را به صورت غیرمخرب و دقیق بررسی می‌کند. این دستگاه‌ها با ایجاد تصویری واضح از اجسام، به اپراتورها امکان تشخیص اشیای مشکوک، مواد مخدر، فلزات، سلاح‌ها و سایر اقلام خطرناک را می‌دهند.
اصلی‌ترین مزیت استفاده از این دستگاه‌ها، افزایش امنیت عمومی در مکان‌هایی با سطح تردد بالا مانند فرودگاه‌ها، ایستگاه‌های قطار، نهادهای دولتی، کنفرانس‌ها و حتی کارخانه‌هاست.
- اجزای اصلی دستگاه بازرسی ایکس ری
دستگاه ایکس ری از اجزای متعددی تشکیل شده که هرکدام نقش مهمی در عملکرد کلی سیستم ایفا می‌کنند:
1. تونل و نوار نقاله
محل قرارگیری چمدان‌ها یا اشیای بررسی‌شونده برای عبور از مسیر تصویربرداری.
2. ژنراتور اشعه ایکس
تولید اشعه ایکس و تاباندن آن به اجسام از طریق لامپ‌هایی با قدرت ۱۴۰ تا ۳۲۰ کیلو وات.
3. سنسورهای آشکارساز
تبدیل انرژی اشعه ایکس به سیگنال الکتریکی جهت نمایش تصویر.
4. سنسورهای نوری
تشخیص ورود یا خروج جسم برای شروع یا پایان فرآیند تصویربرداری.
5. مانیتور و نرم‌افزار تحلیلی
نمایش تصویر نهایی برای اپراتور و تحلیل آن با کمک نرم‌افزارهای پیشرفته.
۲. دستگاه ایکس ری چه چیزی را نشان می‌دهد؟
این دستگاه‌ها می‌توانند اجسام را بر اساس نوع ماده و چگالی آن‌ها تشخیص داده و به سه رنگ اصلی نمایش دهند:
نارنجی: مواد آلی مانند پلاستیک، کاغذ، مواد غذایی یا مواد مخدرسبز: مواد نیمه سنگین مانند آلومینیوم و شیشهآبی: فلزات سنگین و اشیای با عدد اتمی بالا
تشخیص بر اساس رنگ، جنس و شکل اشیا انجام می‌شود و اپراتور با آموزش مناسب می‌تواند موارد مشکوک را شناسایی کند.
کاربردهای دستگاه ایکس ری
فرودگاه‌ها و پایانه‌ها:
بازرسی چمدان‌ها و جلوگیری از ورود اشیای غیرمجاز
کارخانه‌ها:
عیب‌یابی محصولات تولیدی
ادارات دولتی و امنیتی:
تأمین امنیت ورود و خروج افراد
مرزهای زمینی:
بررسی بار کامیون‌ها برای کشف قاچاق کالا یا انسان
آیا دستگاه ایکس ری برای انسان مضر است؟
با وجود اینکه دستگاه‌های ایکس ری از اشعه استفاده می‌کنند، ولی میزان این اشعه به‌گونه‌ای تنظیم شده که برای انسان بی‌خطر باشد. با این حال، اپراتورها باید از دستورالعمل‌های ایمنی پیروی کنند.
- نکات مهم در انتخاب دستگاه بازرسی ایکس ری
۱. کیفیت تصویر: وابسته به ولتاژ، قدرت لامپ، وضوح سنسورها و فاصله منبع
۲. نوع دستگاه (2D / 2.5D / 3D): بسته به نیاز
۳. رابط کاربری آسان و تفسیر راحت تصاویر
۴. نوع کاربرد: بررسی چمدان، بسته، کامیون و…
۵. قابلیت نگهداری و خدمات پس از فروش
۶. نرم‌افزارهای تحلیلی پیشرفته
۷. میزان امنیت مورد نیاز سازمان
۸. سیاست‌های کنترل تردد
۹. سخت‌افزار و قطعات داخلی با کیفیت
۱۰. امکانات جانبی و گارانتی
6.احتمال خطا در دستگاه‌های ایکس ری
- بیشتر خطاهای گزارش‌شده مربوط به بخش انسانی (اپراتور) است؛ عواملی چون خستگی، تمرکز پایین یا فشار کاری می‌تواند باعث نادیده گرفتن اشیای مشکوک شود. بنابراین، انتخاب نیروی کار ماهر و آموزش‌دیده و همچنین استفاده از دستگاه‌های به‌روز، راهکاری مؤثر برای کاهش خطاست.
